Naprawa sterownika HA

[Zbigniew Patelski]

Zaczęło się od przerywanego działania zaworków na postoju. Załączały się i odpuszczały z częstotliwością 1 czy 2 sekund. Krzesimir na zlocie zauważył i zalecił wymianę VN-ów. Miał rację. Po rozebraniu okazało się że się przegrzały do tego stopnia, że aż poodpadały od płytki i nawet częściowo wylutowały im się nogi. Prawdopodobnie to przegrzewanie powodowało odłączanie cewek zaworów. Postanowiłem wymienić i jednocześnie poprawić chłodzenie. Zdecydowałem się dorobić płytkę na wzór tej z drugiej strony, na której są stabilizatory. Materiałem jest specjalny laminat na bazie blachy aluminiowej, pokrytej miedzią izolowaną od niej cienką warstwą włókna szklanego. Taka płytka bardzo dobrze odprowadza ciepło w przeciwieństwie do fabrycznego zastosowanego laminatu FR4. Nie jest to idealne chłodzenie, ale na pewno częściowo poprawi warunki pracy elementów. Dołożyłem też na wszelki wypadek diody gaszące impulsy przepięcia. Niby są już w zaworkach, ale nie zaszkodzi jak będzie więcej. Całość pomalowana lakierem Plastik 70 i uszczelniona silikonem bezoctowym. Silikon dodatkowo mocuje diody i druciki łączące płytki (nie mam zdjęć).


Oryginalnych VN05N nie można już kupić. Użyłem w ich miejsce VN820. Są nieco słabsze, ale działają identycznie. Nie jest wcale łatwo dobrać taki zamiennik. Większość ma zupełnie inne działanie wyjścia diagnostyki obciążenia, lub wcale takiego nie ma, a ma np. wyjście poboru prądu. Kupiłem w wersji SMD bo innych nie było w TME. Płytkę dorobiłem trochę źle, gdyż robiło się zwarcie zasilania VN do obudowy na masie. Musiałem podszlifować nieco odlew oraz dokleiłem trochę taśmy kaptonowej żeby polepszyć izolację. Działa. Przejeździłem już tak kilka dni i jest dobrze. Zawieszenie znowu miękkie. Szkoda że konżektor teraz cyka częściej. Trzeba będzie zająć się zaworkami.

[Artur Markowski]

Świetna robota.Napisz proszę więcej szczegółów. Jaką techniką wykonałeś mozaikę ścieżek, gdzie kupiłeś płytkę na podkładzie aluminiowym?
Ciekawe czy będzie trwalsze dzięki lepszemu chłodzeniu.
Trzeba przyznać, że oryginalnie słabo to oryginalnie rozwiązali. FR4 to był standard, ale mogli chociaż trochę przelotek termicznych dać, żeby skierować ciepło na drugą stronę.

[Zbigniew Patelski]

Rysowana w Eagle, wyeksportowana do pliku graficznego, coś tam pomodyfikowana a potem zestawiona w formatkę kilku sztuk i wydrukowana na papierze kredowym. Termotransfer na aluminium nie wychodzi dobrze z natury, a dodatkowo popsuła mi się drukarka którą przeważnie używałem do płytek, oraz zerwał się silikon z wałka w laminatorze i został zastąpiony uniwersalnym wężem co też nie ułatwia pracy. Miałem tyle poprawiania, że już chyba łatwiej byłoby zrobić ją od początku flamastrem... Jeśli ktoś chciałby taką wykonać i ma możliwość to polecam wykorzystać emulsję światłoczułą. Laminat kupiłem kilka lat temu na Allegro. Widzę że jeszcze jest.


Nie robiłem żadnych pomiarów, także nie wiem na ile to poprawi chłodzenie, ani nawet czy nie dzieje się tak coś niedobrego w kwestii przebiegów napięcia. Złożyłem i działa.
FR4 nie nadaje się do odprowadzania ciepła. Czasem trochę ratują sprawę duże pola miedzi, ale to tylko przy niewielkich mocach. Nie wiem dlaczego nie dali tu aluminium, a dali z drugiej strony. Może było za drogo, albo niedoszacowali wydzielanej mocy?

[Przemysław Wyderka]

Dobra robota

Nie wiem dlaczego nie dali tu aluminium, a dali z drugiej strony. Może było za drogo, albo niedoszacowali wydzielanej mocy?

Po ilu latach od daty produkcji XMa te sterowniki padały (serio nie wiem)? Jeśli wytrzymywały z 10 lat lub dłużej, to.. nie ma o czym mówić. Wytrzymało tyle ile miało, swoje przejeździło. Jeśli awarii ulegały dużo wcześniej, to faktycznie możemy myśleć, że to wada.

Miałem identyczne objawy jak u Ciebie, kiedyś przypadkiem usłyszałem jak z tyłu zawór cyka zbyt często, ale u mnie nadal pracują te same, oryginalne VNy drugi rok. Po prostu usunąłem starą cynę i polutowałem to na nowo porządnie łącznie z ponownym przylutowaniem obudowy do płytki. Wygląda na to, że struktura wewnętrzna VNów jeszcze daje radę bo działa bez problemu. Możliwe, że degradacja połączeń lutowanych po latach i coraz słabsze przewodzenie dodatkowo zwiększa temperaturę układu, co skutkuje całkowitą awarią sterownika w większości przypadków.
 

PS. Na pewnym znanym chińskim portalu są dostępne te VNy. Co prawda producent to już nie ST, ale ciekawe, czy są cokolwiek warte.

[Zbigniew Patelski]

Gdyby nie udało mi się kupić nowych, to bym dorobił taką płytkę pod oryginalne i pewnie też by działały. Po prostu uznałem, że skoro się tak przysmażyły to warto je zmienić na wszelki wypadek. Półprzewodniki mogą się powoli niszczyć od temperatury. Widocznie VN05N mają na tyle dobre zabezpieczenia, że przetrwały. Zachowałem je więc w razie czego można do nich wrócić. Płytka pod nie byłaby o wiele łatwiejsza do wykonania, bo w zasadzie mogłaby mieć tylko jedno spore pole miedzi, nieco skrócone przed otworem mocowania do obudowy sterownika.

Z chińskimi źródłami to jest różnie. Czasem dostanie się kompletnie bezużyteczny śmieć, jak np tranzystor wielkości BC547 w obudowie i z oznaczeniami 2N3055, czasem zupełnie normalny element, a bywało że udawało się od nich ściągnąć poprawnie działający układ scalony, wyglądający jak produkt Philipsa, tyle że data produkcji na nim namalowana była o jakieś 10 lat późniejsza niż deklarowany przez Philipsa koniec produkcji.

[Artur Markowski]

Aluminium w tamtych czasach nie było powszechnie stosowane.
Fajnie, że układ działa oraz że testujesz go z nowymi zamiennikami. Jeśli okaże się, że rozwiązanie jest trwałe, to w przyszłości będzie można je śmiało stosować.
Oryginalne układy , pewnie będą się niestety przepalać.
Do czego służył trzeci nieobsadzony układ?

[Zbigniew Patelski]

Nie mam pojęcia. Może to miejsce na układy, które potem zastosowano w Xantii Activa?

[Marek Gienc]

Dobrze Zbyszek, że dodałeś diody gaszące przepięcia na cewkach. Właśnie spalone diody w cewkach powodują, że klucze VN05N przegrzewają się i uszkadzają. Bez prawidłowego gaszenia impulsów z cewek Twoja praca z naprawą sterownika niedługo poszłaby na marne. Ja wiele lat temu wymieniłem klucze VN05N + dodałem diody przy cewkach i od tamtej pory układ działa poprawnie.